O czosnku słów kilka

KATARZYNA GILETA-KLĘPKA • dawno temu • 2 komentarze

Czosnek to jedna z najpopularniejszych przypraw świata. Jego walory smakowe są nie do przeceniania. Czosnek jest ostry i wyrazisty. Pasuje do wielu dań. Pasuje do mięs, zup, sosów, dipów, makaronów, zapiekanek, duszonych warzyw, grzanek... Można tak długo wymieniać. Nie zapominajmy również o jego działaniu prozdrowotnym. Czosnek to naturalny antybiotyk. Teraz, kiedy powoli zbliża się sezon grypowy, warto częściej sięgać po tę przyprawę, by wzmocnić odporność.

Trochę historii…

Czosnek pochodzi z Azji. Jest on tam uprawiony od pięciu tysięcy (!) lat. Stamtąd, przez Afrykę przywędrował do Europy. W starożytnym Egipcie, Rzymie i Grecji ceniono go ze względu na jego lecznicze właściwości. Zapobiegał chorobom, pomagał uwolnić się od pasożytów, dodawał energii.

Podczas budowania Piramidy Cheopsa, faraon nakazał, aby robotnicy otrzymywali porcję czosnku. Kiedy wstrzymano wydawanie czosnku wybuch bunt, o czym informują hieroglify na piramidzie w Gizie.

W Grecji i Rzymie czosnek był stosowany m.in. jako środek dodający odwagi, siły i wytrzymałości, dlatego dostawali go gladiatorzy przed wyjściem na arenę, a także legioniści armii rzymskiej.

Zobacz również: Zapraszamy do otwartej kuchni Michała Molendy

Z kolei Hipokrates i Galen polecali czosnek jako lekarstwo w schorzeniach układu pokarmowego, oddechowego, a także jako środek moczopędny i antytoksyczny.

W Polsce czosnek pojawił się między XII a XIII wiekiem.

Czosnek – właściwości

Czosnek ma nieoceniony wpływ na nasze zdrowie. Jest źródłem cennych flawonoidów, flawonów, witamin z grupy B, związków śluzowych i soli mineralnych, a wśród nich związków selenu, wapnia, fosforu, żelaza czy magnezu. Z kolei liście czosnku zawierają prowitaminę A, witaminy B1, PP i C.

Czosnek może być stosowany w celu zapobiegania przeziębieniom. Obniża gorączkę, działa napotnie, wspomaga leczenie anginy. Poza tym wzmacnia organizm. Czosnek jest znany jako naturalny antybiotyk. Substancje w nim zawarte działają bakteriobójczo i przeciwgrzybiczo.

Poza tym jest to skuteczny środek na zgagę, ponieważ pobudza żołądek do produkcji soku żołądkowego. Działa również przeciwskurczowo. Czosnek obniża również poziom cholesterolu, dzięki czemu zapobiega miażdżycy.

Czosnek w kuchni

Czosnek doskonale komponuje się z mięsem, wzbogaca także smak i aromat sosów, zup, zapiekanek, makaronów, dań i przetworów z warzyw. Można stosować go zarówno w postaci naturalnej, jak i korzystać z produktów suszonych czy soli czosnkowej. Z kolei czosnek marynowany to smaczny dodatek do sałatek.

Surowy czosnek ma ostry, piekący smak, poddany obróbce termicznej łagodnieje. Należy jednak pamiętać, by go nie przypalić, ponieważ wtedy staje się gorzki i psuje smak potrawy.

Pieczony czosnek roztarty z solą i oliwą z oliwek stworzy smaczną pastę do chleba. Wystarczy przekroić główki na pół, ułożyć w naczyniu żaroodporny, skropić oliwą i piec przez godzinę. Potem wyciskamy ząbki z łupiny, przyprawiamy i smarujemy nim pieczywo. Na to plasterek pomidora i porwane listki bazylii. Pycha!

Włosi z kolei zachwycają się się spaghetti aglio e olio. Jest to chyba najprostszy i najszybszy sposób na makaron. Na patelni podgrzewamy oliwę, wrzucamy posiekany czosnek, chwilę razem smażymy. Dodajemy ugotowany makaron, mieszamy, posypujemy startym parmezanem i gotowe. Danie można wzbogacić natką pietruszki lub papryczką chili.

Czosnek poprawia również smak tłustych mięs. Jak przygotować aromatyczną marynatę np. do karkówki? Wystarczy utrzeć czosnek z solą, bazylią, szałwią, cząbrem i majerankiem. Mieszanką natrzyj mięso. Dodatkowo możesz ponakłuwać mięso ostrym, wąskim nożem i w powstałe otwory wcisnąć ząbki czosnku. Odstaw mięso kilka godzin do lodówki. Po tym czasie obsmaż ze wszystkich stron i upiecz.

A zupa czosnkowa? Próbowaliście kiedyś? Jest po prostu wspaniała, a robi się ją ekspresowo. Na klarowanym maśle trzeba zeszklić cebulę, potem dorzucamy posiekany czosnek (około 10 ząbków) i pokrojone w kostkę cztery ziemniaki. Całość zalewamy bulionem, gotujemy aż ziemniaki będą miękkie. Potem blendujemy zupę, dodajemy śmietanę kremówkę, doprawiamy solą, pieprzem i gałką muszkatołową. Podajemy z grzankami.